مد نظر قرار داد تا ازاین طریق بتوان بر مزیتهای رقابتی شرکتها افزود. به تعبیری، سرمایههای فکری به عنوان سرمایه واقعی و جزء استراتژیکترین سرمایهی سازمانهای عصر حاضر مطرح میباشد. لذا سازمانهای دانشمحور، جهت کسب مزیت رقابتی پایدار، نیازمند شناسایی و مدیریت آگاهانه و نظاممند سرمایههای فکری خودخواهند بود.سرمایه فکری را میتوان به عنوان داشتن دانش، تولید دانش و اینکه چگونه این پروسه باعث ایجاد مزیتهای اجتماعی و اقتصادی میشود، معنی کرد. معمولأ سرمایه فکری را به صورت سرمایه غیر ملموس معنی میکنند. اگر چه باید گفت که سرمایه فکری به صورت کامل قابل تشخیص نیست به این علت که در صورت های مالی به صورت مستقیم تاثیر گذار نیست و یا تاثیرمستقیم آن قابل تشخیص نیست. در نتیجه جزء داراییهای غیر مشهود محسوب می شود. در کل سرمایه فکری را در بیشتر مراجع به سه جزء تقسیم نمودهاند: سرمایه ساختاری، سرمایه مشتری یا ارتباطی و سرمایه انسانی.
بسیاری از اجزای سرمایه فکری در صورتهای مالی گنجانده نمی شوند، ولی دارا بودن این خصوصیات برای سازمان سودمند تلقی میشود. در نتیجه وجود سرمایه فکری در یک سازمان باعث ایجاد اختلاف بین ارزش بازار و ارزش دفتری یک شرکت میشود. ارزش بازار ارزشی است که بازار بر روی شرکت میگذارد، در صورتی که ارزش دفتری ارزش خالص شرکت است. درنتیجه، اختلاف موجود بین این دو ارزش را میتوان به عنوان ارزش سرمایه فکری یک شرکت در نظر گرفت.
این اختلاف به این علت وجود دارد که سازمانهایی که دارای سرمایه بیشتری هستند در نظر بازار به عنوان شرکتهایی شناخته میشوند که میتوانند با بهره گرفتن از سرمایه فکری سرمایه خود را به ارزش بیشتری برسانند. بر اساس پژوهشهای راستا اسویربی[1] که در میان صنایعی که ارتباط بیشتری با سرمایههای فکری دارند انجام پذیرفته، این اختلاف بیشتر نمایان است از جمله: صنایع دارویی و خدمات کسب و کار. در مقابل این صنایع، صنایعی هستند که به صورت اصلی به دارایی های مشهود خود وابسته هستند، برای مثال، کارخانههای تولیدی سنتی و صنعت بنگاه ملک و املاک، که این صنایع دارای ارزش بازار و ارزش دفتری تقریبأ مشابهی هستند. اگر چه، کارخانه های دارای کارایی بالاتر در هر صنعتی که باشند دارای ارزش بازار بالاتری نیز هستند[50]
برای چندین دهه اخیر، دارایی غیر مشهود از جمله سرمایه فکری یکی از اجزای کلیدی در کارایی سازمان به حساب می آیند. سرمایهگذاران باید در اطلاعات سازمان از جمله سرمایه فکری با خبر باشند تا بتوانند سود سرمایهگذاری خود را به حداکثر برسانند. سرمایهگذاران از مشاوران و دلالان که به عنوان رابطهای میان آنها و سازمان هستند این انتظار را دارند که این اطلاعات را در زمان ارائه مشاوره به حساب بیاورند.
با توجه به مفاهیم مطرح شده سرمایه فکری شرکت دارای خواصی به شرح زیر میباشد:
الف. سرمایه فکری می تواند مانند اختراع ثابت و یا مانند ظرفیتهای انسانی منعطف باشد.
ب. سرمایه فکری می تواند هم شامل ورودی ها و هم شامل خروجیهای فرآیند ایجاد ارزش باشد، لذا سرمایه فکری دانشی است که می تواند به ارزش تبدیل شود و یا محصول نهایی فرآیند انتقال دانش باشد.
ج. سرمایه فکری از کنش و واکنش سرمایههای انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه مشتری ایجاد میشود.
د. ارزش مستقیماً و به تنهایی از طریق یکی از این عوامل ناشی نمی شود، بلکه تنها از طریق برقراری تعاملی نظاممند و بهینه میان این سه جزء ایجاد میگردد.
1-2 بیان مسئله
برای چندین دهه اخیر، دارایی غیر مشهود از جمله سرمایه فکری یکی از اجزای کلیدی در کارایی سازمان به حساب می آیند. یکی از مشکلات اساسی سیستمهای حسابداری سنتی، عدم کفایت و ناتوانی آنها در سنجش و ملحوظ نمودن ارزش سرمایههای فکری در صورتهای مالی شرکتها است. امروزه در جوامع دانش محور، بازده سرمایههای فکری بسیار بیشتر از عملکرد مالی به کار گرفته شده، اهمیت یافته است.این بدان معنی است که در مقایسه با سرمایه فکری، نقش و اهمیت سرمایههای مالی در تعیین قابلیت سودآوری پایدار کاهش چشمگیری یافته است.
به دلیل اهمیت نسبی سرمایههای فکری در عملکرد شرکتها این سؤال در ذهن پژوهشگر شکل گرفته که چه رابطهای میان سرمایههای فکری و عملکرد شرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران وجود دارد و قدرت توجیه مدلهای مختلف تعیین سرمایه فکری در عملکرد شرکتها و تاثیر آن در توجیه تصمیمات سرمایه گذاری چیست. لذا با توجه به مشکلات ذکر شده به بررسی روابط
سایت های دیگر :
پایان نامه در مورد قراردادهای تجاری الکترونیکی
- ۹۹/۰۳/۰۵