سازمانی و تخصیص بهینه منابع یاری می رسانند(شفیعی وهمکاران،68،1390). نرم افزار برنامه ریزی منابع سازمان همه سیستم ها را با هم ترکیب کرده و آنها را در قالب یک نرم افزار ی یکپارچه یا پایگاه داده های واحد ارائه می کنند تا بخش های مختلف بتوانند در استفاده از اطلاعات یکدیگر آسانتر با هم ارتباط برقرار کنند (اخوان طباطبایی،1382،49).که این یکپارچگی سازی ،باعث استاندارد شدن و ارتقای مراحل عملیات سازمان می شودیکپارچه سازی ماژول پشتیبانی فروش با سایر بخش های زنجیره تامین ،این اطمینان را ایجاد می کند که کلیه تبادلات مربوط به فرایند پشتیبانی از تدارک مواد وانبارداری تا فروش وتوزیع به شکل بهینه تنظیم شوند.از طریق یکپارچه سازی دقیق برنامه های کاربردی ،گردش مقادیر بخش پشتیبانی به طور خودکار به روز ومطابق با گردش ارزش در بخش مالی ،دارائی ها وحسابداری مدیریتی نگهداری می شوند ودر واقع پشتیبانی تولید سطح بالایی از عملکرد را در برنامه ریزی وکنترل گردش مواد ارائه می دهد.
1-2 بیان مسئله
با کوتاه شدن دوره عمر محصولات ، سازما نها قادر نخواهند بود در این محیط رقابتی و همراه با تغییرات شدید در فناوری ،منابع زیادی را برای تولید محصولات جدید صرف نمایند و به عبارتی باید به فکر استفاده بهینه از منابع سازمان باشندبر همین اساس در جهت استفاده بهینه از منابع سازمان مشکل اصلی مدیران، کمبود اطلاعات راجع به منابع سازمان نیست، بلکه مسئله اصلی بررسی اطلاعات حسابداری و میزان رضایت کاربر در استفاده از ERP و عملکرد آن در سازمان می باشد. امروزه استفاده ا ز سیستم های اطلاعاتی که یکی از دستاورد های فناوری اطلاعات در سازمان ها می باشد به یک ضرورت تبدیل گشته و سازما نها را در جهت استفاده از گنجاندن تکنیک های حسابداری و فناوری جدید در یک سیستم ERPترغیب خواهد کرد . اما در سازما نها و مؤ سسات تجاری ایرانی کاربرد شایان توجهی در سطح گسترده نداشته است . محققان به این نکته اشاره کردند که رضایت کاربر یکی از عوامل کلیدی مؤثر بر موفقیت سیستم های اطلاعاتی می باشد . رضایت کاربر یکی از شاخص های غیر مستقیم است و زمانی به کار گرفته می شود که تعیین شاخص های مستقیم وبا تبدیل آن ها به ارزش پولی امکان پذیر نباشد( آذر و همکاران ، 1391 ،118).
استفاده از ERPموجب ارتقاء عملکرد تجاری سازمان می گردد در واقع انتظار می رود در اثر حضور سیستم ERPفعالیت واحد های مختلف تبدیل به فرایند های استا ندارد و یکپار چه گشته و دارای مدیریت و کنترل متمرکز باشند مثلا برای فرایند دریافت سفارش از مشتری تا تحویل انتظار می رود پس از اینکه سفارش رسیده از سوی مشتری وارد سیستم ERPشد همه اطلاعات لازم جهت تکمیل و ارائه این سفارش در آن وجود خواهد داشت و اینکه مشتری سفارش دهنده اعتبار کافی نزد شرکت دارد یا خیر از ماژول مالی و سطح موجودی انبار کالا و مواد اولیه مر بوط به این سفارش از ماژول های انبار استخراج می گردد(عابدینی،1388،49).
رقابتی شدن محیط کسب وکار ضرورت ایجاد یکپارچگی درون سازمانی وتسهیل و تسریع فرایند های کسب وکار کارایی واثر بخشی عملیاتی سازمان ها را افزایش داده ها و آن ها را برای حضور در بازار رقابتی آماده می نماید(عمید و همکاران،1388،1).
پیاده سازی یک ERPبه علت تغییراتی که عموما از طریق یکپارچگی تکنیکی نرم افزار ، سخت افزارو عملکرد ها اتفاق می افتد بیشتر تولید کنندگان و هم مشتریان را تحت تاثیر قرار می دهند و توانایی وقابلیت یک شرکت برای پیاده سازی موفقیت آمیز یک ERPاهمیت به سزایی دارد (علیزاده ،1385،90).
پرسشی در راستای پیاده سازی ERPدر سازمان و منابع ERPمطرح می شودکه به شرح زیر می باشد.
به کارگیری ERPاز دید گاه حسابداران چه منافعی به همراه دارد؟
1-3 اهمیت وضرورت تحقیق
بقای سازمان ها ، وابسته به کسب موقعیت در فضای رقابتی بازار است. در بازارهای رقابتی امروز طول عمر مزایای رقابتی سازمان ها کاهش یافته است و به سرعت باید روندها را در راستای آن بدست آورد و مزایای جدید رقابتی ، بهینه سازی کرد .
در سیستمهای سنتی که به صورت جزیره ای در سازمان پراکنده بودند و ماهیت کارکردی داشتندبه علت عدم یکپارچگی وفقدان ارتباط بین آنها ونبود زیر ساخت وبستر مشترک نرم افزاری وسخت افزاری نتوانستند گام مناسبی در حل مشکلاتی مانند پیچیدگی فرایند زنجیره تامین ،ضعف در مدیریت ارتباط بامشتری وداشته باشند .برای حل این مشکلات نیاز به سیستم جامعی که پاسخگو ی طبیعت فرایند گرای سازمان باشد،بود تا بتواند تمام حوزه های سازمانی و فعالیت آنها را یکپارچه سازد.بدین ترتیب ،سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی برای شناسایی ،تقویت واصلاح این نقاط ضعف ،در بسیاری از سازمان ها پیاده سازی شد(طاهری و همکاران ،1387،42). سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی یک بسته نرم افزاری قابل تنظیم واز پیش استاندارد شده کسب وکار است که هدف آن یکپارچگی در اطلاعات وهماهنگی در چگونگی جریان مابین تمامی بخشهای سازمان از جمله مالی ،حسابداری ،منابع انسانی ،زنجیره تامین ومدیریت مشتریان با رویکرد مشتری مداری وپاسخ به بازار است این سیستم سعی دارد تا عملکرد همه واحد های شرکت را در یک سیستم کامپیوتری ،یکپارچه نموده ونیازهای متفاوت وهر واحد را پاسخ گوید .این برنامه از طریق پایگاه داده ها اجرا می شود لذا واحدهای مختلف می توانند اطلاعات را ساده تر به اشتراک بگذرندوبا هم ارتباط برقرار سازند .ERP برنامه ریزی کلیه منابع در سطح سازمان است (کشوری وهمکاران، 1391،84).قابلیت های این سیستمها باعث شده که علاوه بر بخش های تجاری، سازمان های دولتی و غیر انتفاعی نیز جهت استفاده از آنها اقدام نموده و و زمینه بهبود خدمات مشتریان را فراهم نماید(غضنفری ،23،1387).
از آنجایی که هماهنگی در بخش های مختلف سازمان همچون واحد بازرگانی و فروش و واحد تولیدنبوده و اطلاعات مربوط را به موقع در اختیار واحد حسابداری قرار نمی دهند و سیستم بهایابی سازمان به روز نمی باشد و نمی توان در هر لحظه از زمان گفت چه مقدار موجودی کالای آماده برای فروش است یا وضعیت تسهیلات دریافتی شرکت و سود تعیین شده آنها در حال حاضر چگونه است؟ ازاین رو با به کارگیری ERPمی توان پاسخگوی پارامترهای ذکر شده فوق در واحد حسابداری بوده بدین جهت ضرورت تحقیق در زمینه به کارگیری منافع ERP از دیدگاه حسابداران احساس می شود .
1-4اهداف تحقیق
1-4-1 اهداف اصلی
بررسی منافع به کارگیری ERPاز دیدگاه حسابداران
1-4-2 اهداف فرعی تحقیق
1-تعیین تاثیرمیزان به کارگیری تکنیک های حسابداری مدیریت در اجرایی بودن ERP
2-تعیین میزان تاثیر دیدگاه حسابداران درباره اجرایی بودن ERP برمیزان منافع حسابداری
3-تعیین میزان تاثیر تحصیلات حسابداران در اجرایی بودن ERP
4-تعیین میزان تاثیرسن حسابداران در اجرایی بودن ERP
5-تعیین میزان تاثیر سابقه کار حسابداران در اجرای بودن ERP
1-5 فرضیه های پژوهش
در این تحقیق فرضیه های زیر تدوین شده است.
دیدگاه حسابداران درباره اجرایی بودن ERPبرمیزان بکارگیری تکنیک های حسابداری مدیریت اثر دارد.
دیدگاه حسابداران درباره اجرایی بودن ERPبرمیزان منافع حسابداری اثر دارد.
سن بر دیدگاه حسابداران درباره اجرایی بودن ERPاثر می گذارد.
میزان تحصیلات بر دیدگاه حسابداران درباره اجرایی بودن ERPاثر می گذارد.
سابقه کار در دیدگاه حسابداران درباره اجرایی بودن ERPتاثیر دارد.
1-6 روش تحقیق
پایه هرعلمی روش شناخت آن واعتبار وارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می رود .روش تحقیق ،مجموعه ای از قواعد ،ابزار ها وراههای معتبر ( قابل اطمینان) ونظام یافته برای بررسی واقعیت ها ،کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکل است(خاکی،1387،201).
این پژوهش از نظر هدف در زمره پژوهش های کاربردی قرار می گیرد چرا که به سمت کاربرد عملی دانش جهت گیری شده است و با توجه به این که ابزار اصلی تحقیق (پرسشنامه)بوده از نوع پیمایشی است در این تحقیق محقق به دنبال این است که آیا متغیر های مورد مطالعه با یکدیگر ارتباط دارد و درصورتی که رابطه ای کشف شد آیا این ارتباط مثبت یا منفی است وشدت قدرت آن چه اندازه است.بنابراین از روش تحقیق همبستگی استفاده شده است
1-7قلمرو پژوهش
هر تحقیقی باید دارای قلمرو ودامنه باشد تا پژوهشگر در همه مراحل تحقیق بر موضوع تسلط کافی داشته باشد وبتواند نتایج حاصل از نمونه انتخابی را به کل جامعه تعمیم دهد.
1-7-1 قلمرو موضوعی تحقیق
تحقیق حاضر ، در زمره تحقیقات مرتبط به رشته مدیریت وحسابداری است.
1-7-2 قلمرو مکانی تحقیق
جامعه آماری پژوهش حاضر حسابداران شرکت کاشی وسرامیک در سطح شهرستان میبد انتخاب شده اند.
سازمانی و تخصیص بهینه منابع یاری می رسانند(شفیعی وهمکاران،68،1390). نرم افزار برنامه ریزی منابع سازمان همه سیستم ها را با هم ترکیب کرده و آنها را در قالب یک نرم افزار ی یکپارچه یا پایگاه داده های واحد ارائه می کنند تا بخش های مختلف بتوانند در استفاده از اطلاعات یکدیگر آسانتر با هم ارتباط برقرار کنند (اخوان طباطبایی،1382،49).که این یکپارچگی سازی ،باعث استاندارد شدن و ارتقای مراحل عملیات سازمان می شودیکپارچه سازی ماژول پشتیبانی فروش با سایر بخش های زنجیره تامین ،این اطمینان را ایجاد می کند که کلیه تبادلات مربوط به فرایند پشتیبانی از تدارک مواد وانبارداری تا فروش وتوزیع به شکل بهینه تنظیم شوند.از طریق یکپارچه سازی دقیق برنامه های کاربردی ،گردش مقادیر بخش پشتیبانی به طور خودکار به روز ومطابق با گردش ارزش در بخش مالی ،دارائی ها وحسابداری مدیریتی نگهداری می شوند ودر واقع پشتیبانی تولید سطح بالایی از عملکرد را در برنامه ریزی وکنترل گردش مواد ارائه می دهد.
1-2 بیان مسئله
با کوتاه شدن دوره عمر محصولات ، سازما نها قادر نخواهند بود در این محیط رقابتی و همراه با تغییرات شدید در فناوری ،منابع زیادی را برای تولید محصولات جدید صرف نمایند و به عبارتی باید به فکر استفاده بهینه از منابع سازمان باشندبر همین اساس در جهت استفاده بهینه از منابع سازمان مشکل اصلی مدیران، کمبود اطلاعات راجع به منابع سازمان نیست، بلکه مسئله اصلی بررسی اطلاعات حسابداری و میزان رضایت کاربر در استفاده از ERP و عملکرد آن در سازمان می باشد. امروزه استفاده ا ز سیستم های اطلاعاتی که یکی از دستاورد های فناوری اطلاعات در سازمان ها می باشد به یک ضرورت تبدیل گشته و سازما نها را در جهت استفاده از گنجاندن تکنیک های حسابداری و فناوری جدید در یک سیستم ERPترغیب خواهد کرد . اما در سازما نها و مؤ سسات تجاری ایرانی کاربرد شایان توجهی در سطح گسترده نداشته است . محققان به این نکته اشاره کردند که رضایت کاربر یکی از عوامل کلیدی مؤثر بر موفقیت سیستم های اطلاعاتی می باشد . رضایت کاربر یکی از شاخص های غیر مستقیم است و زمانی به کار گرفته می شود که تعیین شاخص های مستقیم وبا تبدیل آن ها به ارزش پولی امکان پذیر نباشد( آذر و همکاران ، 1391 ،118).
استفاده از ERPموجب ارتقاء عملکرد تجاری سازمان می گردد در واقع انتظار می رود در اثر حضور سیستم ERPفعالیت واحد های مختلف تبدیل به فرایند های استا ندارد و یکپار چه گشته و دارای مدیریت و کنترل متمرکز باشند مثلا برای فرایند دریافت سفارش از مشتری تا تحویل انتظار می رود پس از اینکه سفارش رسیده از سوی مشتری وارد سیستم ERPشد همه اطلاعات لازم جهت تکمیل و ارائه این سفارش در آن وجود خواهد داشت و اینکه مشتری سفارش دهنده اعتبار کافی نزد شرکت دارد یا خیر از ماژول مالی و سطح موجودی انبار کالا و مواد اولیه مر بوط به این سفارش از ماژول های انبار استخراج می گردد(عابدینی،1388،49).
رقابتی شدن محیط کسب وکار ضرورت ایجاد یکپارچگی درون سازمانی وتسهیل و تسریع فرایند های کسب وکار کارایی واثر بخشی عملیاتی سازمان ها را افزایش داده ها و آن ها را برای حضور در بازار رقابتی آماده می نماید(عمید و همکاران،1388،1).
پیاده سازی یک ERPبه علت تغییراتی که عموما از طریق یکپارچگی تکنیکی نرم افزار ، سخت افزارو عملکرد ها اتفاق می افتد بیشتر تولید کنندگان و هم مشتریان را تحت تاثیر قرار می دهند و توانایی وقابلیت یک شرکت برای پیاده سازی موفقیت آمیز یک ERPاهمیت به سزایی دارد (علیزاده ،1385،90).
پرسشی در راستای پیاده سازی ERPدر سازمان و منابع ERPمطرح می شودکه به شرح زیر می باشد.
به کارگیری ERPاز دید گاه حسابداران چه منافعی به همراه دارد؟
1-3 اهمیت وضرورت تحقیق
بقای سازمان ها ، وابسته به کسب موقعیت در فضای رقابتی بازار است. در بازارهای رقابتی امروز طول عمر مزایای رقابتی سازمان ها کاهش یافته است و به سرعت باید روندها را در راستای آن بدست آورد و مزایای جدید رقابتی ، بهینه سازی کرد .
در سیستمهای سنتی که به صورت جزیره ای در سازمان پراکنده بودند و ماهیت کارکردی داشتندبه علت عدم یکپارچگی وفقدان ارتباط بین آنها ونبود زیر ساخت وبستر مشترک نرم افزاری وسخت افزاری نتوانستند گام مناسبی در حل مشکلاتی مانند پیچیدگی فرایند زنجیره تامین ،ضعف در مدیریت ارتباط بامشتری وداشته باشند .برای حل این مشکلات نیاز به سیستم جامعی که پاسخگو ی طبیعت فرایند گرای سازمان باشد،بود تا بتواند تمام حوزه های سازمانی و فعالیت آنها را یکپارچه سازد.بدین ترتیب ،سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی برای شناسایی ،تقویت واصلاح این نقاط ضعف ،در بسیاری از سازمان ها پیاده سازی شد(طاهری و همکاران ،1387،42). سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی یک بسته نرم افزاری قابل تنظیم واز پیش استاندارد شده کسب وکار است که هدف آن یکپارچگی در اطلاعات وهماهنگی در چگونگی جریان مابین تمامی بخشهای سازمان از جمله مالی ،حسابداری ،منابع انسانی ،زنجیره تامین ومدیریت مشتریان با رویکرد مشتری مداری وپاسخ به بازار است این سیستم سعی دارد تا عملکرد همه واحد های شرکت را در یک سیستم کامپیوتری ،یکپارچه نموده ونیازهای متفاوت وهر واحد را پاسخ گوید .این برنامه از طریق پایگاه داده ها اجرا می شود لذا واحدهای مختلف می توانند اطلاعات را ساده تر به اشتراک بگذرندوبا هم ارتباط برقرار سازند .ERP برنامه ریزی کلیه منابع در سطح سازمان است (کشوری وهمکاران، 1391،84).قابلیت های این سیستمها باعث شده که علاوه بر بخش های تجاری، سازمان های دولتی و غیر انتفاعی نیز جهت استفاده از آنها اقدام نموده و و زمینه بهبود خدمات مشتریان را فراهم نماید(غضنفری ،23،1387).
از آنجایی که هماهنگی در بخش های مختلف سازمان همچون واحد بازرگانی و فروش و واحد تولیدنبوده و اطلاعات مربوط را به موقع در اختیار واحد حسابداری قرار نمی دهند و سیستم بهایابی سازمان به روز نمی باشد و نمی توان در هر لحظه از زمان گفت چه مقدار موجودی کالای آماده برای فروش است یا وضعیت تسهیلات دریافتی شرکت و سود تعیین شده آنها در حال حاضر چگونه است؟ ازاین رو با به کارگیری ERPمی توان پاسخگوی پارامترهای ذکر شده فوق در واحد حسابداری بوده بدین جهت ضرورت تحقیق در زمینه به کارگیری منافع ERP از دیدگاه حسابداران احساس می شود .
1-4اهداف تحقیق
1-4-1 اهداف اصلی
بررسی منافع به کارگیری ERPاز دیدگاه حسابداران
1-4-2 اهداف فرعی تحقیق
1-تعیین تاثیرمیزان به کارگیری تکنیک های حسابداری مدیریت در اجرایی بودن ERP
2-تعیین میزان تاثیر دیدگاه حسابداران درباره اجرایی بودن ERP برمیزان منافع حسابداری
3-تعیین میزان تاثیر تحصیلات حسابداران در اجرایی بودن ERP
4-تعیین میزان تاثیرسن حسابداران در اجرایی بودن ERP
5-تعیین میزان تاثیر سابقه کار حسابداران در اجرای بودن ERP
1-5 فرضیه های پژوهش
در این تحقیق فرضیه های زیر تدوین شده است.
دیدگاه حسابداران درباره اجرایی بودن ERPبرمیزان بکارگیری تکنیک های حسابداری مدیریت اثر دارد.
دیدگاه حسابداران درباره اجرایی بودن ERPبرمیزان منافع حسابداری اثر دارد.
سن بر دیدگاه حسابداران درباره اجرایی بودن ERPاثر می گذارد.
میزان تحصیلات بر دیدگاه حسابداران درباره اجرایی بودن ERPاثر می گذارد.
سابقه کار در دیدگاه حسابداران درباره اجرایی بودن ERPتاثیر دارد.
1-6 روش تحقیق
پایه هرعلمی روش شناخت آن واعتبار وارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می رود .روش تحقیق ،مجموعه ای از قواعد ،ابزار ها وراههای معتبر ( قابل اطمینان) ونظام یافته برای بررسی واقعیت ها ،کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکل است(خاکی،1387،201).
این پژوهش از نظر هدف در زمره پژوهش های کاربردی قرار می گیرد چرا که به سمت کاربرد عملی دانش جهت گیری شده است و با توجه به این که ابزار اصلی تحقیق (پرسشنامه)بوده از نوع پیمایشی است در این تحقیق محقق به دنبال این است که آیا متغیر های مورد مطالعه با یکدیگر ارتباط دارد و درصورتی که رابطه ای کشف شد آیا این ارتباط مثبت یا منفی است وشدت قدرت آن چه اندازه است.بنابراین از روش تحقیق همبستگی استفاده شده است
1-7قلمرو پژوهش
هر تحقیقی باید دارای قلمرو ودامنه باشد تا پژوهشگر در همه مراحل تحقیق بر موضوع تسلط کافی داشته باشد وبتواند نتایج حاصل از نمونه انتخابی را به کل جامعه تعمیم دهد.
1-7-1 قلمرو موضوعی تحقیق
تحقیق حاضر ، در زمره تحقیقات مرتبط به رشته مدیریت وحسابداری است.
1-7-2 قلمرو مکانی تحقیق
جامعه آماری پژوهش حاضر حسابداران شرکت کاشی وسرامیک در سطح شهرستان میبد انتخاب شده اند.
1-7-3 قلمرو زمانی تحقیق
به منظور طراحی ،توزیع ،جمع آوری وتجزیه وتحلیل داده ها یک دوره شش ماه (پاییز وزمستان 1392)در نظر گرفته شده است.
1- 8روش نمونه گیری وتعیین حجم نمونه
نمونه های آماری عبارت است از نشانه ها که از یک قسمت یک گروه یا جامعه ای بزرگتر انتخاب می شود به طوری که این مجموعه معرف کیفیات و ویژگی های آن قسمت گروه یا جامعه بزرگتر باشد
از آنجا که حجم جامعه آماری 210است با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه محاسبه شده 130 نفر می باشد.
به منظور تعیین حجم نمونه ساده ترین روش استفاده از فرمول کوکران زمانی که حجم جامعه معلوم می باشد
1-9ابزار گرد آوری داده ها
1-7-3 قلمرو زمانی تحقیق
به منظور طراحی ،توزیع ،جمع آوری وتجزیه وتحلیل داده ها یک دوره شش ماه (پاییز وزمستان 1392)در نظر گرفته شده است.
1- 8روش نمونه گیری وتعیین حجم نمونه
نمونه های آماری عبارت است از نشانه ها که از یک قسمت یک گروه یا جامعه ای بزرگتر انتخاب می شود به طوری که این مجموعه معرف کیفیات و ویژگی های آن قسمت گروه یا جامعه بزرگتر باشد
از آنجا که حجم جامعه آماری 210است با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه محاسبه شده 130 نفر می باشد.
به منظور تعیین حجم نمونه ساده ترین روش استفاده از فرمول کوکران زمانی که حجم جامعه معلوم می باشد
1-9ابزار گرد آوری داده ها